27 Mart 2013 Çarşamba


DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ :

Bir canlının canlılık özelliğini taşıyan en küçük yapı birimine hücre denir. Aynı yapı ve görevdeki hücreler birleşerek dokuları, benzer görevdeki dokular birleşerek organları, benzer görevdeki organlar birleşerek sistemleri, sistemlerde birleşerek canlı organizmayı yani canlı vücudunu oluştururlar.
İnsan vücudunda destek ve hareket sistemi, dolaşım sistemi, bağışıklık sistemi, solunum sistemi, sindirim sistemi, boşaltım sistemi, üreme sistemi, denetleyici ve düzenleyici sistemler gibi sistemler bulunur. Bu sistemler insan vücudunda düzenli ve uyumlu bir şekilde çalışırlar. İnsan vücudundaki herhangi bir sistemin ya da sistemleri oluşturan organlardan herhangi birinin görevini yapamaması, vücudun çalışma düzenini bozar ve canlı vücudu hastalanır.
Destek ve hareket sistemi, iskelet sistemi ve kas sistemi olmak üzere iki sistemden oluşur.
 1-   
İSKELET             SİSTEMİ :
İnsan vücudundaki kemiklerin, kıkırdakların ve eklemlerin birleşerek oluşturduğu sisteme iskelet sistemi denir. İskelet sistemi kemik doku ve kıkırdak dokudan oluşmuştur. İskelet sistemindeki kemik doku kemikleri ve eklemleri oluşturur. Yetişkin insan iskeletinde 206 (207), yeni doğmuş bebeklerde ise 300 kemik bulunur.

a) Kıkırdak Doku :
Bulunduğu yere şekil veren, desteklik ve esneklik sağlayan dokuya kıkırdak doku denir. (Burun ve kulağa şekil veren kıkırdak dokudur). Kıkırdak doku omurgalı (kemikli = iskelet sistemine sahip) hayvanların tamamında bulunur. 
İnsanların iskelet sistemini oluşturan kemikler, yavru anne karnında iken yani embriyo döneminde iken kıkırdaktan yapılmıştır. Yavru doğduktan sonra kıkırdaklar sertleşerek kemikleri oluştururlar. Yetişkin insanların burun, kulak, soluk borusu, yemek borusu, kaburgaların ve eklem yerlerindeki kemiklerin uç kısımlarındaki kıkırdaklar ise kemikleşmemiştir.
Köpek balığının erişkinlerinde iskelet sistemi kemikten değil kıkırdaktan oluşmuştur.

Kıkırdak Dokunun Görevleri :

1- Eklem yerlerindeki kemiklerin birbirine sürtünüp aşınmasını önler.
2- Yemek ve soluk borusunun duvarlarının birbirine yapışarak kapanmasını önler.
3- Eklem yerlerindeki kemiklerin hareketini kolaylaştırır.
4- Uzun kemiklerde kemiğin büyümesini sağlar ve boyca uzamaya yardımcı olur.
5- Bulunduğu yere şekil verir.                                                     


) Kemik Doku :
İnsanların ve omurgalı hayvanların iskelet sistemindeki kemikleri ve eklemleri oluşturan dokuya kemik doku denir. Kemik doku, kemik hücreleri (osteosit), kan damarları, sinirler ve hücrelerin arasını dolduran ara maddeden (osein) oluşur. 
Kemik dokudaki hücrelerin arasını dolduran ara madde protein ve madensel tuzlardan (kalsiyum, magnezyum, fosfor) oluşur. Proteinler kemiklerin esnek olmasını, madensel tuzlarda kemiklerin sert olmasını sağlarlar.
İnsanların yaşı ilerledikçe kemik dokudaki ara maddede biriken kalsiyum ve fosfor gibi madensel tuzların miktarı artar, protein miktarı azalır. Bu nedenle kemiklerin sertliği artar, esnekliği azalır, kemikler kolay kırılır fakat geç iyileşir. Kemiklerdeki madensel tuz miktarının yaşlanmaya bağlı olarak değişmesi sonucu kemik erimesi hastalığı da oluşabilir.

NOT :

1- Köpek balıklarının yetişkinlerinde iskelet sistemi kemikten değil kıkırdaktan oluşur.
2- Besin maddeleri ile vücuda yeterli miktarda madensel tuz alınmazsa, vücudun madensel tuz ihtiyacı kemiklerden karşılanır. Bu da kemik erimesine yol açar. 




c) İskelet Sisteminin (Kemiklerin) Görevleri :

1- Vücuda şekil verir.
2- Vücudun dik durmasını sağlar.
3- Kaslarla birlikte vücudun hareket etmesini sağlar.
4- İç organları dış etkilere karşı korur.
5- Kan hücrelerini (alyuvarlar, akyuvarlar, kan pulcukları) üretir.
6- Madensel tuzları (mineralleri) (kalsiyum, magnezyum ve fosfor gibi) depolar.
7- Kasların ve organları vücutta tutunmasını sağlar (onlara tutunma yüzeyi oluşturur).
d) İskelet Sistemindeki Kemik Çeşitleri :
İskelet sistemini oluşturan kemikler şekillerine göre; uzun kemikler, yassı kemikler ve kısa kemikler olmak üzere üç çeşittir. 
 

1- Uzun Kemikler :
Uzunluğu kalınlığından fazla olan silindir şeklindeki kemiklerdir. Kol ve bacaklarda bulunan kemiklerin çoğu uzun kemiktir. İnsan vücudundaki en uzun kemik uyluk kemiğidir.
Uzun kemiğin yapısında; eklem kıkırdağı, süngerimsi kemik doku, sert kemik doku, kırmızı kemik iliği, sarı kemik iliği, kemik zarı, kan damarları ve sinirler bulunur.

Kollardaki Uzun Kemikler : Bacaklardaki Uzun Kemikler :

• Pazı kemiği • Uyluk kemiği 
• Dirsek kemiği • Kaval kemiği

• Ön kol kemiği • Baldır kemiği
• El tarak kemiği • Ayak tarak kemiği
• El parmak kemiği • Ayak parmak kemiği

2- Yassı Kemikler :
Uzunluğu ve genişliği fazla, kalınlığı az olan kemiklerdir.
Yassı kemiğin yapısında; eklem kıkırdağı, süngerimsi kemik doku, sert kemik doku, kırmızı kemik iliği, kemik zarı, kan damarları ve sinirler bulunur. Yassı kemikte sarı kemik iliği bulunmaz.

• Kürek kemiği 
• Kalça kemiği 
• Kaburga kemiği 
• Göğüs kemiği
• Kafatası kemikleri



3- Kısa Kemikler :
Uzunluğu, genişliği, kalınlığı birbirine yakın olan kemiklerdir.
Kısa kemiğin yapısında; eklem kıkırdağı, süngerimsi kemik doku, sert kemik doku, kırmızı kemik iliği, kemik zarı, kan damarları ve sinirler bulunur. Kısa kemikte sarı kemik iliği bulunmaz.

• El bilek kemiği
• Ayak bilek kemiği 
• Omurgayı oluşturan omur kemikleri



e) Uzun Kemiğin Yapısı :
Uzun kemiğin yapısında; eklem kıkırdağı, süngerimsi kemik doku, sert kemik doku, kırmızı kemik iliği, sarı kemik iliği, kemik zarı, kan damarları ve sinirler bulunur.



1- Kemik Ucu (Kemik Başı) :
Uzun kemiğin iki ucundaki şişkin kısma kemik ucu (başı) denir. 

2- Kemik Gövdesi :
Uzun kemikte iki kemik ucu arasında kalan uzun kısma kemik gövdesi denir.

g) Eklemler
İki ya da daha fazla kemiğin birbirine bağlandığı yere eklem denir. Eklemler, kemiklerin hareket etmesini ve birbirlerine bağlanmasını sağlarlar. Eklem yerlerindeki kemikler birbirlerin kuvvetli eklem bağı ile bağlanmışlardır.
Eklemler, bulundukları yere ve hareketlerine göre oynar, yarı oynar ve oynamaz eklemler olarak üç çeşittir.

1- Oynar (Hareketli) Eklemler :
Her yönde rahatça hareket edebilen eklemlerdir. Oynar eklemler vücudun hareketini sağlarlar. Oynar eklemlerde, kemikler arasında boşluk bulunur ve bu boşluk eklem sıvısı ile doludur. Eklem sıvısı ile kemiklerin uç kısımlarındaki kıkırdak kemiklerin kolay hareket etmesini sağlar ve kemiklerin birbirine sürtünüp aşınmasını önler.
• Omuz eklemli
• Kalça eklemi
• Kol ve bacaklardaki eklemler
2- Yarı Oynar Eklemler :
Çok az hareket edebilen, hareketleri sınırlı olan eklemlerdir. Yarı oynar eklemi oluşturan iki kemik arasında sadece kıkırdak bulunur, eklem sıvısı ve kemikler arasında boşluk bulunmaz. (Bu eklemlerdeki kemikler, kıkırdakların esnekliği oranında hareket edebilirler).
• Alt çene kemiğini bağlayan eklem
• Omurgadaki omur kemiklerini bağlayan eklemler




3- Oynamaz (Hareketsiz) Eklemler :
Kemiklerin birbirine sıkıca kaynamasıyla oluşan ve hiç hareket etmeyen eklemlerdir. Oynamaz eklemi oluşturan kemikler arasında hiç boşluk bulunmaz.
• Kafatası kemiklerini bağlayan eklemler
• Kuyruk sokumu ve sağrı omurlarını bağlayan eklemler


2- KAS SİSTEMİ :
İskelet sistemindeki kemiklerin üzerini örten, iç organların yapısına katılarak vücudun ve iç organların hareket etmesini sağlayan kasların oluşturduğu sisteme kas sistemi denir.

a) Kasların Yapısı :
Kaslar, kas hücrelerinden oluşur. Kas hücreleri kasılıp gevşeme özelliğine sahip olduğu için kaslar da kasılıp gevşeme özelliğine sahiptir. Kasların en önemli görevi vücudun ve iç organların hareket etmesini sağlamaktır. Vücuttaki hareketlerin tamamı kasların kasılıp gevşeme özelliği sayesinde yapılır. (Göz bebeğinin büyüyüp küçülmesi, kılların dikleşmesi, kalp, mide ve bağırsak gibi organların boşluklardaki madde akışı, kasların kasılması ile sağlanır).
Kaslar, kas teli veya lif denilen uzun, ince, ipliksi (iplik şeklindeki) yapılardan oluşur. Kas tellerinin oluşturduğu topluluğa kas demeti denir. Kasların kemiklere bağlandığı yere de tendon veya kiriş denir.
Kasların içinde sinirler (sinir uçları) bulunur. Kaslar beynin (veya omurilik soğanının) sinirlerle gönderdiği emre göre kasılıp gevşeyerek kemiklerin yani vücudun (ve iç organları) hareket etmesini sağlarlar.

b) Kas Çeşitleri :
Kaslar özelliklerine, vücutta bulundukları yere ve çalışma şekillerine göre düz (beyaz) kas, çizgili (kırmızı) kas ve kalp kası olarak üç çeşittir.

1- Çizgili (Kırmızı) Kaslar :
İskelet sistemindeki kemiklerin üzerini örten (kemikleri saran) ve vücudun hareket etmesini sağlayan kaslara çizgili (kırmızı) kaslar veya iskelet kasları denir. 
Çizgili kaslar;
• Bizim isteğimizle çalışırlar (istemli kaslardır).
• Hızlı çalışıp çabuk yorulurlar.
• Güçlü kasılıp gevşerler ve çok enerji harcarlar.
• Hücreleri uzun, silindir şekilli ve kırmızı renklidir.
• Boyun, kol, bacak, el, ayak, parmak, göz kapağı kasları çizgili kaslardır.
• Enine bantlaşma görülür.


2- Düz (Beyaz) Kaslar :
İç organların yapısında bulunan ve iç organların çalışmasını sağlayan kaslara düz (beyaz) kaslar denir. (Kanın damarlarda pompalanmasını, doğum sırasında rahmin kasılmasını sağlarlar).
Düz kaslar;
• Bizim isteğimiz dışı çalışırlar (istemsiz kaslardır).
• Yavaş ve uzun süre yorulmadan çalışırlar.
• Zayıf kasılıp gevşerler ve az enerji harcarlar.
• Hücreleri uzun, ince, iplik (iğ) şekilli ve beyaz renklidir.
• Mide, bağırsak, yemek borusu, böbrek, akciğer, damarlar gibi iç organlarda düz kaslar bulunur. (Midenin besinleri öğütmesi, doğum sırasında rahmin genişlemesi).
• Enine bantlaşma görülmez.






3- Kalp Kası :
Kalbin yapısında bulunan ve kalbin çalışmasını yani kasılıp gevşemesini sağlayan kasa kalp kası denir.
Kalp kası;
• Yapısı çizgili kasa, çalışması da düz kasa benzer.
• Bizim isteğimiz dışı çalışırlar (istemsiz kaslardır).
• Ömür boyu yorulmadan belli bir ritme göre (ritmik) çalışırlar.
• Güçlü kasılıp gevşerler ve hızlı çalışırlar.








İSKELET, EKLEM VE KASLAR
Aşağıdaki tümcelerde boş bırakılan yerleri tablodaki uygun sözcüklerle tamamlayınız.

el, ayak, omur – kas – iskelet - kafatasımızda – beslenmeli, spor - kaslara - oynar, yarı oynar, oynamaz - yassı – D – kasılıp gevşeyerek - üçe -  kol, bacak – göğüs – lifli -  kemik – süt, Süt -  kıkırdak - kaslar -  kafatası, göğüs kafesi –kol, bacaklardaki - eklem – omurga, çenede – iki yüz altı – röntgen – otuz üç

1.  Vücudumuzu ayakta tutan, şekil veren, destek sağlayan yapıya   ……………. …………..   denir.
2.  ……………………. , iskeletimizi meydana getiren sert yapıdır.
3.  Vücudumuzun içindeki kemikler ……………………… filminde görünür.
4.  Yetişkin bir insanın vücudunda  ……………………………..… tane kemik vardır.
5.  Vücudumuzda bulunan    kemikler  şekillerine göre ………….. ayrılır.
6.  …………………….. ve ………………………… kemikleri   vücudumuzda bulunan   yassı kemiklerdir.
7.  Kürek kemikleri ve kalça ( leğen) kemikleri de  ……………..…….. kemikler arasında yer alır.
8.  Vücudumuzda bulunan  uzun kemikler ……………… ve ……………………  kemikleridir.
9.  Kısa kemikler   …………  ,  ……………………  ve ………………….. kemikleridir.
10.  Akciğerlerin ve kalbin çevresini sararak koruyan  …………………… kafesidir.
11.  Omurga ………………..……… tane omur adı verilen kısa kemiklerden oluşur.
12.   İskeletimizin kemik yapısını güçlendirmek için ……………… içmeliyiz.  …………. ürünlerinden yemeliyiz.
13.  …….. vitamininin  eksikliği raşitizm hastalığının neden olur.  
14.  Vücudumuzdaki kemiklerin birleştiği ve kolayca hareket etmesini sağlayan kısma …..……………. denir.
15.  Eklemler, hareket yeteneklerine göre ……….………….... eklemler, …………………………………….… eklemler ve ….…………………… eklemler olarak üç  gruba ayrılır.
16.  ……..….. ve ……………………. eklemler  oynar eklemlerdir.
17.  ………………….. ve …………………. bulunan eklemler yarı oynar eklemlerdir.
18.  Oynamaz eklemlere ………………………………………….. bulunan eklemler örnek olarak verilebilir.
19.  Oynar eklemlerdeki iki  kemik arasında …………………..…………… doku vardır.
20.  İskeletimizi sararak vücudumuza şekil veren ve iskeletimizle birlikte, hareket etmemizi sağlayan yapılara ……………. denir.
21.  Vücudumuzun hareketini  iskelet, eklem ve  ……………………. birlikte  sağlar.
22.   Vücudumuzun hareket edebilmesi için ……………….………… ihtiyacı vardır.
23.  Kaslar ……………………. yapılarından dolayı kasılıp gevşeyebilirler.
24.  Vücudumuzdaki kaslar …………………………………...…….  iskeleti,  dolayısıyla  vücudu hareket ettirir.
İskelet ve kas  sağlığımız için dengeli  ………………………..  ve  ………………..    yapmalıyız


DOLDURULMUŞ HÂLİ
1.                  Vücudumuzu ayakta tutan, şekil veren, destek sağlayan yapıya   ……iskelet…………..   denir.
2.                  ……Kemik………. , iskeletimizi meydana getiren sert yapıdır.
3.                  Vücudumuzun içindeki kemikler ……………röntgen…… filminde görünür.
4.                  Yetişkin bir insanın vücudunda  …………iki yüz altı………..… tane kemik vardır.
5.                  Vücudumuzda bulunan    kemikler  şekillerine göre ………üçe….. ayrılır.
6.                  ………Kafatası….. ve …………göğüs kafesi… kemikleri   vücudumuzda bulunan   yassı kemiklerdir.
7.                  Kürek kemikleri ve kalça ( leğen) kemikleri de  ………yassı.…….. kemikler arasında yer alır.
8.                  Vücudumuzda bulunan  uzun kemikler ……kol…… ve ………bacak……  kemikleridir.
9.                  Kısa kemikler   …el…  ,  ……ayak………  ve …………omur……….. kemikleridir.
10.              Akciğerlerin ve kalbin çevresini sararak koruyan  ………göğüs…………… kafesidir.
11.               Omurga ………otuz üç ………..……… tane omur adı verilen kısa kemiklerden oluşur.
12.              İskeletimizin kemik yapısını güçlendirmek için ……süt………… içmeliyiz.  …Süt…. ürünlerinden yemeliyiz.
13.              D….. vitamininin  eksikliği raşitizm hastalığının neden olur. 
14.              Vücudumuzdaki kemiklerin birleştiği ve kolayca hareket etmesini sağlayan kısma …..eklem………. denir.
15.              Eklemler, hareket yeteneklerine göre ……oynar…….... eklemler, ………yarı oynar……… eklemler ve ….……oynamaz……… eklemler olarak üç  gruba ayrılır.
16.              ……Kol..….. ve ……bacaklardaki………. eklemler  oynar eklemlerdir.
17.              ……Omurga……….. ve ………çenede…………. bulunan eklemler yarı oynar eklemlerdir.
18.              Oynamaz eklemlere ……kafatasımızda…………….. bulunan eklemler örnek olarak verilebilir.
19.              Oynar eklemlerdeki iki  kemik arasında ……kıkırdak…………… doku vardır.
20.             İskeletimizi sararak vücudumuza şekil veren ve iskeletimizle birlikte, hareket etmemizi sağlayan yapılara …kas…………. denir.
21.              Vücudumuzun hareketini  iskelet, eklem ve  …kaslar………….   birlikte  sağlar.
22.              Vücudumuzun hareket edebilmesi için ……kaslara………… ihtiyacı vardır.
23.             Kaslar ……lifli…………. yapılarından dolayı kasılıp gevşeyebilirler.
24.             Vücudumuzdaki kaslar ……kasılıp gevşeyerek ……….…….  iskeleti,  dolayısıyla  vücudu hareket ettirir.
25.             İskelet ve kas  sağlığımız için dengeli  ……beslenmeli………..  ve  ……spor…………..    yapmalıyız. 

Aşağıdaki boşlukları uygun olan sözcük ya da sözcüklerle doldurunuz.

………………………………………………………….. SİSTEMİNİ ÖĞRENİYORUM

İSKELET;  1-Vücudun hareket etmesini sağlar.
                  2-Vücudun dik durmasını sağlar.
            3-Vücuda şekil verir.
            4-Organlara askı görevi üslenir.
            5-Dış darbelere karşı organları korur.

İskeletim 4 temel bölümden oluşur. Bunlar  ;  1)……………………………………………………
                                                                      2)……………………………………………………
                                                                      3)……………………………………………………
                                                                      4)…………………………………………..……….

Yetişkin bir insan vücudunda ………………..tane kemik vardır.
Kemiklerim şekillerine göre 3’e ayrılır. Bunlar ;   1)…………………………………………………………….
                                                                           2)…………………………………………………………….
                                                                           3)……………………………………………………………..

Benim adım KAFATASI                       ; ………………………...... kemiklerdenim.
                                                             …………………………… eklemlere sahibim.
                                                             …………………………… korumakla görevliyim.

Benim adım GÖĞÜS KAFESİ               ; …………………………… kemiklerdenim.
                                                             ……………………………. eklemlere sahibim.
                                                             ……………………………. ve……………………………… korumakla görevliyim.

Benim adım OMURGA                          ; ……………………………. kemiklerdenim.
                                                             …………………………….. eklemlere sahibim.
                                                             ……………………………… korumakla görevliyim.

Benim adım KOLLAR VE BACAKLAR   ; …………………………….. kemiklerdenim.
                                                             ……………………………… eklemlere sahibim.
                                                             Vücudun hareket etmesini sağlamakla görevliyim.

/ Ben kemiklerin birbirine bağlandığı noktayım.
/ Bil bakalım ben kimim?..............................................
/ Hareketlerime göre çeşitlerim var. Bunlar ;  1)…………………………………………….eklemler
                                                                       2)…………………………………………….eklemler
                                                                       3)…………………………………………….eklemler

/ Lifli bir yapım var.
/ Kasılıp gevşeyerek iskeletle birlikte vücudun hareketini sağlarım.
/ Bil bakalım ben kimim? ………………………………
/ Benimde vücudun farklı bölümlerinde çeşitlerim var. Bunlar ; 1)…………………………………kasları
                                                                                                 2)…………………………………kasları
                                                                                                 3)…………………………………kası

DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ TEST – 1

1. Aşağıdakilerden hangisi iskelet ile ilgili yanlış bilgidir?
      A – Yeni doğan bir bebekte yaklaşık 300 tane kemik bulunur.
      B – Organlara askı görevi görür.
      C – Vücudumuza kan pompalar.
      D – Yetişkin bir insanda 206 tane kemik bulunur.

2. Aşağıdakilerden hangisi iskelet ile ilgili yanlış bilgidir?
      A - İskelet sert bir yapıya sahip kemiklerden oluşur.
      B - Canlılarda iskelet vücuda şekil verir.
      C - Bazı organları korur.
      D - Hareket etmeye yardımcı olmaz.

3. Yassı kemikleri araştıran bir öğrenci aşağıdaki iskelet kısımlarından hangisini incelemelidir?
      A - Kollar ve bacaklar                                C - Kafatası ve göğüs kafesi
      B - Bacaklar ve omurga                              D - Kollar ve bacaklar
      
4. Gelişimini tamamlamış bir insan iskeletinde kaç kemik vardır?
      A – 306                 B – 806                     C – 206                           D - 706
5. Aşağıdakilerden hangisi kemikler ve kaslar için ortak özellik değildir?
      A - Kasılıp gevşeyebilirler                           C - Egzersiz ile geliştirilebilirler
      B - Vücuda şekil verirler                             D - Vücudun hareketini sağlarlar
    
6. Aşağıdaki kemiklerden hangisi yassı kemiklere örnek olarak verilebilir?
      A - el ve parmak kemikleri                          C - kafatası kemiği
      B - kol kemiği                                              D - bacak kemiği

7. Hangisinin yapısında kısa kemikler vardır?
      A - kafatası                                                 C - göğüs kafesi
      B - el parmakları                                          D - uyluk kemiği
8. Ahmet, İstiklal İlköğretim Okulu 4/B sınıfında okuyan başarılı bir öğrencidir.Okula gelmek için her gün 2 km yol yürümek zorundadır.Ahmet'in en çok hangi kasları gelişir?
      A - Kol kasları                                             C - Bacak kasları
      B - Boyun kasları                                         D - Sırt kasları
 
9. 1. Vücudumuzda her kemiğin şekli aynıdır. 2.Kemiklerin bir araya gelmesiyle iskelet oluşur. 3. Vücudumuzda herhangi bir kemik kırıldığında kırık-çıkıkçıya gideriz.4. Doktor kırık çıkık olup olmadığını anlamak için röntgen filmi çekilmesini ister. Yukarıdaki cümlelerden hangileri yanlıştır? 
      A - 1. 2.                    B - 2. 4.                      C - 1. 3.                     D - 2. 3

10. Aşağıdakilerden davranışlardan hangisi iskelet ve kas sistemimize zarar verir?
      A - Dengesiz ve ağır yük taşımak                  C - Futbol oynamak
      B - Dans etmek                                             D – Uyumak

11. Vücudumuzdaki irili ufaklı bütün kemiklerin oluşturduğu yapıya ne denir?
         A - eklem                                            B - adam
         C - iskelet                                           D - kemik yığını

12. "Vücudumuzu ayakta tutan yapıya iskelet denir." Aşağıda iskeletle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
        A - İskelet, sert bir yapıya sahiptir.
        B - Canlılarda iskelet vücuda şekil verir.
        C - İskeletimiz, kaslarla birlikte hareket etmemizi sağlar.
        D - Kanın vücutta dolaşmasını sağlayan yapı iskelettir.

13. Aşağıdakilerden hangisi iskeletin temel kısımlarından birisi değildir?
        A – Kafatası                                           C - Göğüs kafesi
        B - Omurga                                            D - Damarlar
      
14. Hangisi yassı kemiktir?
        A - uyluk kemiği                                     C - kaval kemiği
        B - parmak kemiği                                  D - kafatası kemiği

15. Öğretmen öğrencilerine “iskeletimiz olmasaydı ne olurdu?” sorusunu yöneltiyor. Ayşe: Vücudumuz desteksiz kalır ve ayakta duramazdık. Hasan: Bir et yığını haline gelirdik hiçbir iş yapamazdık. Can: Konuşamazdık, duyamazdık, göremezdik, cevaplarını veriyor. Hangi öğrencilerin verdiği cevaplar doğrudur?
        A - Ayşe, Hasan, Can                              C - Ayşe, Can
        B - Hasan, Can                                        D - Ayşe, Hasan

16. Hareketimizi sağlayan yapılar hangisidir?
        A - kemik-kas                                         C - boşaltım-kemik
        B - kas-solunum                                      D - sindirim-kas

17. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
        A - Kaslar lifli yapıdadır.
        B – Kemikler uzun ,kısa ve yassı olmak üzere değişik şekillerdedir.
        C - İskelet sert kemiklerden oluşur.
        D - İskeletimiz baş ,gövde ,kollar ve bacaklar olmak üzere sadece üç bölüme ayrılır.
       
18. Kolay ve çok yönlü hareket edebilen eklemler vücudumuzun hangi kısmında bulunur?
        A - kalça                                              C – kafatası
        B - bel                                                  D –bacak

19. Kol ve bacak kemikleri hangi tür kemiklerdir?
        A - kısa kemik                                      C - yassı kemik
        B - uzun kemik                                      D - düz kemik

20. Sırtımızda bulunan 33 adet kemiğe ne ad verilir?
        A - Kaburga kemikleri                           C - Kafatası
        B - Omurga kemikleri                            D - Baldır kemiği